Liên hệ quảng cáo: +84 (0) 377 089 696 (Ms. Chung Anh)
Email: quangcao@tapchinuoc.vn

Thư Hùng nước

21/04/2023 08:34

Nói đến “Thư Hùng” là nói về thuật ngữ âm dương, sự đối đãi qua lại giữa âm và dương, giữa trống và mái. Dù ‘Thư Hùng’ được giải thích trong từ điển là ‘cạnh tranh quyết liệt’, nhưng nghĩa gốc chính là “trống và mái”.

Xem âm dương giỏi thì không nhất thiết phải xem cả đực và cái mà chỉ cần xem đực sẽ ra cái và xem cái sẽ ra đực. Đực – cái, âm – dương là sự tương tác qua lại giữa hai cực trái dấu, giữa hai mặt vấn đề hay sự tương tác qua lại giữa hai phần của một vấn đề. 

Trời Đất là một đôi đực – cái; Núi - Sông là hình tượng của Thư Hùng, âm dương đối nghịch. Đất có khí đến của cực âm thì cảm ứng tính dương của Trời. Dương khí của trời tức là Mặt trời giao hòa với đất thì hiện rõ vô hình. Chỉ hiện rõ cỏ cây, lúa gạo thì mùa xuân tươi, mùa thu tàn; rồng, rắn, sâu, bọ thì mùa đông ngủ, xuân thức mà thôi.

Thư Hùng nước - Ảnh 1.

Đó cũng là những nguyên tắc quan trọng của cấp nước và thoát nước. Cấp – Thoát nước chính là biểu tượng của cặp Thư - Hùng. Vấn đề thư hùng là biểu hiện của tất cả các ý nghĩa khi ta bàn về kết cấu kiến trúc của một khu vực nói chung, một quốc gia hay nhỏ hơn là một tỉnh, thành phố, huyện, xã/phường. 

Theo nguyên lý âm dương thì Động thuộc dương; Tĩnh thuộc âm; Thư Hùng trong Được Mất thì tính Được thuộc dương, Mất thuộc âm. Phân tích thư hùng trong nghĩa của động tĩnh, không hẳn là trống mái, đực cái, dù trong đực - cái vẫn tính đến đặc điểm dương động, âm tĩnh. 

Sự vận hành của nước 

Bắc cực và Nam cực bản chất được xác định là cặp thư hùng của cấu trúc Trái đất. Hai vị trí này quyết định sự sống còn, sự luân chuyển khí và khoa học truyền thống đã xác định sinh khí của loài người sẽ được thừa hưởng mọi kết quả của những cuộc thư hùng của hai vị trí này. 

Loài người mới chỉ đang áp dụng được những phần thư hùng chia nhỏ trong các tri thức đơn lẻ mà không biết rằng, tất cả các thành tựu đều nằm trong tổng quát về cuộc vận chuyển khí trên toàn cầu. 

Vấn đề biến đổi khí hậu đã cho các nhà khoa học đương đại dự báo sẽ có những cuộc tan chảy của những vùng cực Bắc trái đất, nhưng rõ ràng rằng khi chuyển động của phần cực Bắc thì phía Nam sẽ tiếp nhận tất cả cuộc vận hành. 

Thư Hùng nước - Ảnh 2.

Nhà nghiên cứu Văn hóa phương Đông Nguyễn Quang Minh

Có một điều chứng minh tiến trình của loài người đang từng bước đạt đến những bước thành tựu cao nhất từ trước đến nay. Cuộc vận hành là khi trái đất nóng lên, nguồn nước của trái đất bắt đầu chuyển động, mà thư động thì hùng đón nhận và ngược lại. 

Tiến trình phát triển của nhân loại có liên quan chặt chẽ tới hai cực Nam-Bắc bởi lẽ khi có nhân khí thì nước đi tới đâu, khí dẫn tới đó, khí sẽ tụ. 

Chúng ta sẽ nhìn thấy, khi dân số nhân loại đạt tới 10 tỷ người thì lượng tan chảy của các vùng giá lạnh sẽ lớn hơn nhiều so với thời điểm này. Về bản chất, nó chỉ là quy luật biểu lý về tiến trình phát triển của nhân loại.

Cuộc vận động của tự nhiên chắc chắn chính là cuộc vận động của nhân loại. Chúng ta  có những thành tựu to lớn hơn so với thời nguyên thủy là điều tất yếu. Chưa ai định ra rằng tại sao nhân loại phát triển mà không bị tụt lùi. Sự tụt lùi có thể do nhiều yếu tố nhưng con người vẫn phát triển theo tiến trình. Nhân loại phát triển là bởi vì nhân khí lớn thì nhiệt khí tăng lên, nhiệt khí tăng lên sẽ tạo ra các cuộc thư hùng của tự nhiên, và con người đang thừa hưởng những kết quả của các cuộc thư hùng này. 

Đây chính là một trong những yếu tố để chúng ta thu nhỏ mô hình thư hùng của toàn nhân loại, để đi xuống hệ thống cấp thoát nước cho một ngành, và quy lại cuối cùng trong một gia đình.

Cấp - Thoát nước trong kiến trúc Việt Nam

Chúng ta đều biết các nguồn nước đều xuất hiện từ phương Bắc, chi phối toàn bộ các đầu nguồn. Ví dụ như Bắc Việt Nam, sông Hồng là một sông chính từ phía Nam của Trung Quốc dẫn tới Đồng bằng Bắc Bộ và chi phối dần về xuôi. Cứ thế mạch nguồn xuôi về phương Nam. Sông Cửu Long cũng chạy từ Bắc xuống Nam, từ Tây Tạng xuôi xuống hạ nguồn là các nước Đông Dương và đổ ra biển ở vị trí miền Nam nước ta. 

Nếu xét về các phương vị và hình thái thì thư hùng đều nằm ở hai phương vị Nam - Bắc (hay còn gọi là Ly - Khảm theo thuật ngữ Phong Thủy học). Các cấu trúc trên nguyên tắc này phải được ứng dụng thống nhất chặt chẽ trong tất cả các kiến trúc từ to đến nhỏ, bởi khi nước dẫn tới đâu thì khí tụ tới đó. Ngay trong một công trình kiến trúc ở một khu vực, cũng phải xác định các vị trí thuộc phương vị Bắc để làm đầu nguồn. 

Đây là nguồn yếu tố quan trọng bởi khi xác định được Bắc, tức là sự giao hòa với vị trí tạo nên thế thư hùng của đường nước dẫn vào và thoát ra sẽ mang tính thống nhất. 

Thư Hùng nước - Ảnh 3.

Ví dụ, dù ở miền Trung Việt Nam, phải tìm phương Bắc của miền Trung để lấy đó làm đầu nguồn, hay tại Tây Bắc cũng phải xác định tương tự. Các vị trí thống nhất trên sẽ tạo thành thế thư hùng thuận tiện trong các cấu trúc mà văn hoá truyền thống không hình, không thế nhưng người ta vẫn nhìn thấy sự biểu lý giữa khí và chất mang tính thống nhất. 

Từ những thực tiễn trên, các công trình kiến trúc có lẽ phải tham khảo điều này. Nó có hai lập luận về mặt khoa học, nếu ta đảm bảo tính thống nhất khi thợ sửa nước, xây dựng,  đều theo một nguyên tắc tìm nơi bị tắc, bị hỏng và ta sẽ xác định đầu nguồn và cuối nguồn một cách rất khoa học. 

Thứ hai, trong khoa học truyền thống, ta ít khó khăn lớn khi có sự cố về nước nếu kết cấu tuân thủ nguyên tắc trái phải, trước sau… bởi khi gặp phải thì ông cha ta đã sửa và xử lý rất nhanh. Họ không mất quá nhiều công sức để dò tìm. Họ chỉ cần đặt la bàn tìm được phương vị, xác định được đầu nguồn và một điều chắc chắn rằng, ‘vào cha ra mẹ’, ‘vào trái ra phải’, ta đã có những khái niệm này. 

Nghĩa là đường vào của khí động sẽ dẫn ra của khí tĩnh, vào trái ra phải cũng là nguyên tắc, thanh long bạch hổ cũng chỉ trên những nguyên tắc này. Như vậy rõ ràng thư hùng trong kiến trúc đương đại cũng cần phải mang tri thức nhất định mà tiền nhân để lại.  

Sử dụng nước Thư nước Hùng như thế nào?

Xét hai mặt của vấn đề, hay thư hùng của nước, thì nước âm nước dương hay nước ngầm, nước mặt, chính là nước thư nước hùng. Trong lịch sử, loài người thường sử dụng các Âm Thủy, tức là khai thác nước ngầm dưới lòng đất.

Trong những giai đoạn khác nhau, con người quay vòng sử dụng nước, chủ yếu từ nước sông, suối, nước mưa sang nước ngầm rồi lại quay sang nước mặt.

Những giai đoạn sử dụng nước ngầm là những giai đoạn mà loài người hoàn toàn phù hợp với thuộc tính Âm nên chưa phát triển tốt. Chỉ đến khi chúng ta chợt phát hiện nhiều phức tạp trong khai thác nước ngầm dùng để sinh hoạt, dùng để sản xuất, canh tác… và bắt đầu sử dụng nước mặt, gồm sông, nước mưa, nước đó có thuộc tính Dương. Nước âm khai thác dưới lòng đất và nước dương trên bề mặt chính là một cặp thư hùng, chỉ có Thư – Hùng được cấu trúc nguyên vẹn thành một cặp thì tất cả mới phát triển. 

Đây cũng là quy tắc chung của luật Âm Dương. Ta cũng biết rằng đến nay, ở thế kỉ 21, toàn nhân loại gần như đã sử dụng nước Dương và hạn chế dần sử dụng nước Âm. Đó cũng chính là các nguyên tắc mà ta sẽ chi tiết để hệ thống hóa các quan điểm trong Thư – Hùng với việc sử dụng nước. 

Cấp và Thoát trong kiến trúc xây dựng cũng là một cặp thư hùng. 

Nước tái sử dụng về mặt bản chất đang được tinh chế bằng sự vận động Hậu Thiên hay nói đúng hơn là cách cải tạo. 

Trong phong thủy học truyền thống của người Việt, người ta đã xác định tài khí là phải thoáng, sạch. Sự thoáng, sạch đó sẽ chứa đựng được cái nhân khí, tài khí, đức khí, vương khí và quan khí. Tất cả những điều tốt đẹp nhất mà ta đang muốn phấn đấu tới đều nằm trong nguyên lý nước phải sạch. Quốc gia nào sử dụng các biện pháp làm sạch nước, kể cả nước thải trước khi trở về nguồn, quốc gia đó được thừa hưởng những nhân khí, tài khí, vương khí và quan khí tốt hơn các quốc gia không xử lý vấn đề này. 

Một quy trình mang biểu tượng thư hùng là nước phải trải qua các cuộc cải tạo và xử lý khi bị ô nhiễm. Biến từ nước bẩn thành nước sạch cũng là một cuộc thư hùng. 

Chúng ta hãy khoan bàn về ô nhiễm, nhưng rõ ràng rằng những quốc gia khi đang thực thi công tác, nhiệm vụ này thì đều có những kết quả về cuộc sống tốt đẹp hơn các quốc gia vô thức. 

Chúng ta không phải kêu gọi gì, mọi người tự nhận biết rằng khi làm sạch nước thì đầu tiên trong môi trường ta đã được hưởng những điều tốt lành, nhưng cao hơn thế là toàn bộ những gì vô hình ta sẽ được nhiều hơn. 

Đây là các quan điểm triết học quan trọng nằm ở sự tinh túy của tri thức Việt mà lẽ ra ta đã phải đặt ra từ lâu. 

Nước trải qua thư hùng là sự hoàn hảo của sự vận động tự nhiên và thư hùng chính là hai mặt của sự hoàn thiện của tự nhiên và của cuộc sống.

Tác giả:
Nhà nghiên cứu Văn hóa phương Đông Nguyễn Quang Minh
Ý kiến của bạn
Bình luận
Xem thêm bình luận

Đọc thêm

Chương trình đào tạo kỹ năng quản lý hiệu quả trong thế giới VUCA

Chương trình đào tạo kỹ năng quản lý hiệu quả trong thế giới VUCA

Trong hai ngày 05-06/09 vừa qua, tại Sơn La đã diễn ra khóa đào tạo kỹ năng quản lý hiệu quả trong thế giới VUCA. Khóa học do Trung tâm đào tạo bồi dưỡng ngành nước Việt Nam (VWTC) phối hợp với Công ty CP Cấp nước Sơn La tổ chức.

VITRICHEM: Giao lưu thể thao hướng tới 55 năm Ngày Truyền thống ngành Hoá chất Việt Nam

VITRICHEM: Giao lưu thể thao hướng tới 55 năm Ngày Truyền thống ngành Hoá chất Việt Nam

Tiếp nối chuỗi hoạt động chào mừng kỷ niệm 55 năm Ngày Truyền thống ngành Hoá chất Việt Nam, Cán bộ công nhân viên (CBCNV) VITRICHEM đã tích cực tham gia chương trình giao lưu thể thao giữa các đơn vị thành viên khu vực phía Bắc do Tập đoàn Hóa chất Việt Nam tổ chức.

Nghe nhìn 26/08/2024
Nhựa Tiền Phong: Khánh thành 4 cây cầu nối yêu thương trong tháng Tám lịch sử

Nhựa Tiền Phong: Khánh thành 4 cây cầu nối yêu thương trong tháng Tám lịch sử

Cùng với nhiều hoạt động có ý nghĩa của các địa phương trong tháng Tám lịch sử, Công ty CP Nhựa Thiếu niên Tiền Phong (Nhựa Tiền Phong) và nhóm Thiện nguyện Từ Tâm đã cùng chính quyền địa phương hai tỉnh Đồng Tháp, Cà Mau khánh thành và đưa vào sử dụng 4 cây cầu trong chương trình Cầu nối yêu thương.

Doanh nghiệp 21/08/2024
Công ty CP Đầu tư Xây dựng Chánh Phú Hoà tổ chức Lễ Vu Lan tại Hoa viên Bình Dương

Công ty CP Đầu tư Xây dựng Chánh Phú Hoà tổ chức Lễ Vu Lan tại Hoa viên Bình Dương

Lễ Vu Lan tại Hoa viên Binh Dương là lễ hội thường niên do Công ty CP Đầu tư tư Xây dựng Chánh Phú Hoà (thuộc hệ sinh thái BIWASE) và Giáo hội Phật giáo tỉnh Bình Dương tổ chức, thu hút hàng ngàn du khách thập phương về dự thể hiện truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam.

Doanh nghiệp 19/08/2024
Giải thưởng Cán bộ trẻ ngành Nước 
Việt Nam 2024 bước vào phiên hội thảo đầu tiên

Giải thưởng Cán bộ trẻ ngành Nước Việt Nam 2024 bước vào phiên hội thảo đầu tiên

Ngày 16/8/2024 vòng thi thứ I thuộc Giải thưởng Cán bộ trẻ ngành Nước Việt Nam năm 2024 đã được diễn ra với hình thức trực tuyến.

Vietnam Water Week 2024: Phát triển ngành Nước Việt Nam - An ninh, An toàn, Hiệu quả và Hội nhập

Vietnam Water Week 2024: Phát triển ngành Nước Việt Nam - An ninh, An toàn, Hiệu quả và Hội nhập

Hội Cấp Thoát nước Việt Nam vừa công bố chủ đề chính thức của Tuần lễ ngành Nước Việt Nam - Vietnam Water Week 2024. Theo đó, "Phát triển ngành Nước Việt Nam - An ninh, An toàn, Hiệu quả và Hội nhập" sẽ là chủ đề của sự kiện năm nay.

Ông Nguyễn Văn Đàm được bầu làm Chủ tịch Chi hội Cấp Thoát nước Miền Trung - Tây Nguyên nhiệm kỳ 2024 - 2026

Ông Nguyễn Văn Đàm được bầu làm Chủ tịch Chi hội Cấp Thoát nước Miền Trung - Tây Nguyên nhiệm kỳ 2024 - 2026

Chiều 02/8/2024 tại thành phố Đà Nẵng, Đại hội lần thứ XII Chi hội Cấp Thoát nước miền Trung - Tây Nguyên nhiệm kỳ 2024 -2026 đã tiến hành đại hội, bầu Ban Chấp hành mới với 39 thành viên. Ông Nguyễn Văn Đàm, Tổng giám đốc Công ty CP Cấp Thoát nước Khánh Hoà được bầu giữ chức Chủ tịch Chi hội.

Ra mắt CLB lãnh đạo nữ ngành Cấp Thoát nước Miền Trung - Tây Nguyên

Ra mắt CLB lãnh đạo nữ ngành Cấp Thoát nước Miền Trung - Tây Nguyên

Thực hiện mục tiêu bình đẳng giới và phát huy vai trò phụ nữ trong tổ chức, doanh nghiệp, với tôn chỉ “Vì sự tiến bộ của lãnh đạo nữ ngành Cấp Thoát nước Việt Nam”, ngày 02/8/2024, tại Đà Nẵng đã diễn ra lễ ra mắt Ban Chấp hành lâm thời CLB lãnh đạo nữ ngành Cấp Thoát nước Miền Trung - Tây Nguyên.

Hội đồng Giáo sư Nhà nước công bố Danh mục tạp chí ngành Xây dựng - Kiến trúc được tính điểm năm 2024

Hội đồng Giáo sư Nhà nước công bố Danh mục tạp chí ngành Xây dựng - Kiến trúc được tính điểm năm 2024

Hội đồng Giáo sư Nhà nước vừa chính thức công bố Danh mục tạp chí khoa học được tính điểm của 28 Hội đồng Giáo sư ngành, liên ngành năm 2024; trong đó có danh mục tạp chí ngành Xây dựng - Kiến trúc.

Top