Liên hệ quảng cáo: +84 (0) 377 089 696 (Ms. Chung Anh)
Email: quangcao@tapchinuoc.vn

Hệ lụy do khai thác nước ngầm ồ ạt ở ĐBSCL

16/03/2020 00:00

Bất chấp tình hình sụt lở càng trở nên nghiêm trọng tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), người dân các địa phương này vẫn khai thác nước ngầm hết công suất để tưới tiêu, chăn nuôi...

Bất chấp tình hình sụt lở càng trở nên nghiêm trọng tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), người dân các địa phương này vẫn khai thác nước ngầm hết công suất để tưới tiêu, chăn nuôi... 
 
Kết quả hình ảnh cho Tiền Giang
Sạt lở đất tại tỉnh lộ 873 Gò Công, Tiền Giang. (ảnh: Nhật Trường).
Sạt lở nghiêm trọng 

Từ đợt hạn mặn năm 2016, các tỉnh ĐBSCL liên tiếp xảy ra các vụ sạt lở bờ sông. Đặc biệt, sụt lún đất trong mùa hạn diễn ra gay gắt nhất ở vùng ngọt hoá. Tính đến năm 2018, khu vực ĐBSCL có 562 vị trí bờ sông, bờ biển bị sạt lở, với tổng chiều dài 786km, trong đó có 42 vị trí sạt lở đặc biệt nguy hiểm với chiều dài 149km. Mới nhất, những ngày qua, tỉnh Cà Mau đã xảy ra 912 điểm sạt lở, sụt lún các tuyến lộ giao thông với tổng chiều dài gần 22km. 

Đê biển Tây từng là lá chắn bảo vệ vùng ngọt hoá bán đảo Cà Mau với diện tích hơn 89 ngàn ha. Trong mùa mưa bão, triều cường năm 2019, Cà Mau đã phải đánh chìm sà lan, dùng mọi biện pháp kè chống để ngăn vỡ đoạn đê dài 15km từ vàm Đá Bạc đến kinh Mới. Ngày 18/2/2020, đê biển Tây đã bị sụt lún nhiều chỗ, có đoạn dài 100m. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Văn Sử nhấn mạnh: “Đê Tây không còn đồng nghĩa với việc vùng ngọt hoá có nguy cơ xóa sổ”. 

Do hầu hết hệ thống sông rạch vùng ngọt hóa Gò Công (Tiền Giang) đã cạn đáy dẫn đến sụt lở ven bờ nghiêm trọng. Đặc biệt là điểm sạt lở lớn tại tỉnh lộ 873 (thuộc ấp 1 xã Bình Xuân, thị xã Gò Công) ngày 25/2/2020 làm sạt lở toàn bộ đoạn đường dài gần 30 mét xuống sông Vàm Vé, cắt đứt đường giao thông. 

Nguyên nhân ban đầu được xác định, gần đây, tỉnh Tiền Giang có chủ trương bơm vét nước từ sông Vàm Vé để cứu nguy cho cánh đồng lúa khu vực này dẫn đến sông cạn đáy. Khi cao trình nước giảm đột ngột gây ra sạt lở ven bờ. 

Trước đó, năm 2019, Tiền Giang có hàng trăm điểm sạt lở. Những địa bàn sạt lở nặng nhất và phức tạp là cặp sông Ba Rài, sông Hòa Khánh, sông Phú An, các cù lao trên sông Tiền. 

Trong năm 2019, toàn tỉnh Vĩnh Long đã xảy ra 177 điểm sạt lở, với chiều dài trên 5,5km. Hiện tuyến đường giao thông kết hợp đê bao cồn Giông ven sông Tiền (xã Tân Hội, TP Vĩnh Long) đang có dấu hiệu sụt lún nghiêm trọng. Nhiều đoạn bị nghiêng và có nguy cơ gây vỡ đê, đe dọa ao cá, vườn cây ăn trái của các hộ dân trong khu vực…

Cạn kiệt nguồn nước ngầm

Khai thác nước ngầm quá mức được các nhà khoa học trong nước và quốc tế “điểm mặt” là nguyên nhân chính gây sụt lún cho vùng ĐBSCL thời gian qua. Ông Hoàng Văn Bảy, Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước (Bộ TN&MT) cho biết, đối với các vùng có mức độ lún khác nhau, vùng lún cao nhất (trên 10cm) có mật độ khai thác nước ngầm lớn nhất (111 m3/ngày/km2).

Thống kê toàn vùng ĐBSCL có khoảng 9.650 giếng khai thác nước ngầm tập trung quy mô trên 10m3/ngày, với tổng lưu lượng khoảng 1,97 triệu m3/ngày. Ngoài ra, còn khoảng trên 1 triệu giếng khai thác lẻ quy mô hộ gia đình, với lưu lượng khai thác khoảng 840 nghìn m3/ngày…

Theo Hội Địa chất Thủy văn Việt Nam, tính đến năm 2015, mực nước ngầm của ĐBSCL đã bị tụt giảm khoảng 15m. Nếu như trước đây, giếng khoan cần độ sâu khoảng 100m là có thể khai thác được nguồn nước đáp ứng nhu cầu sinh hoạt thì nay phải khoan sâu gấp đôi. Nghiêm trọng hơn, một tỷ lệ lớn nguồn nước ngầm ở ĐBSCL đã bị nhiễm mặn, nhiễm hóa chất không sử dụng được. Đây là hệ lụy của việc khai thác nước ngầm tràn lan, quá mức và tình trạng sử dụng hóa chất bừa bãi, xả thải nước chưa qua xử lý ra môi trường trong các hoạt động sản xuất nông nghiệp, công nghiệp…

Mỗi năm mực nước ngầm của ĐBSCL tụt giảm 40cm, kéo theo lún sụt mặt đất, tạo điều kiện cho nước biển dâng cao, mặn nhập sâu. Theo PGS, TS Đoàn Văn Cánh (Hội Địa chất thủy văn Việt Nam), một trong những chỉ tiêu đánh giá sự ổn định của nguồn nước là thời hạn phục hồi nguồn nước. Đối với dòng chảy trên mặt, thời gian đó khoảng 16 ngày đêm, còn đối với dòng ngầm phải mất đến 1.500 năm. Một khi nguồn nước ngầm bị cạn kiệt thì khả năng phục hồi vô cùng khó…

Ông Châu Trần Vĩnh, Phó Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước, cho biết, theo quy định của Luật Tài nguyên nước, trong trường hợp khai thác nước để ứng phó với tình trạng khẩn cấp thì không phải có giấy phép. Tuy nhiên, để bảo đảm vừa đáp ứng yêu cầu chống hạn, đồng thời tránh nguy cơ suy thoái, cạn kiệt nguồn nước ngầm thì giếng khoan phải được bố trí ở vị trí hợp lý, có thiết kế đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật, khai thác với lưu lượng hợp lý để không làm hạ thấp mực nước quá mức gây ô nhiễm, xâm nhập mặn, sụt lún đất khi khai thác. 

Về lâu dài, cần có giải pháp để ứng phó, trong đó có việc đầu tư thăm dò, đánh giá trữ lượng, chất lượng nước ngầm để xây dựng các công trình khai thác lâu dài, cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép khai thác theo quy định của pháp luật về tài nguyên nước…

Theo Báo Pháp luật
Ý kiến của bạn
Bình luận
Xem thêm bình luận

Đọc thêm

Hội nghị Ban Thường vụ Hội Cấp Thoát nước Việt Nam nhiệm kỳ VI (2020 -2025)

Hội nghị Ban Thường vụ Hội Cấp Thoát nước Việt Nam nhiệm kỳ VI (2020 -2025)

Ngày 4/7/2025, tại Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM), Ban Chấp hành Hội Cấp Thoát nước Việt Nam (VWSA) đã tổ chức Hội nghị Ban Thường vụ VWSA nhiệm kỳ VI (2020 – 2025). Hội nghị được tổ chức tại trụ sở Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn TNHH MTV (SAWACO).

Mở cổng đăng ký tham quan sự kiện Tuần lễ ngành Nước Việt Nam - Vietnam Water Week 2025

Mở cổng đăng ký tham quan sự kiện Tuần lễ ngành Nước Việt Nam - Vietnam Water Week 2025

Để phục vụ tốt nhất cho quý khách tới tham quan, tham dự sự kiện, sự kiện Vietnam Water Week 2025 chính thức mở cổng đăng ký trực tuyến cho công chúng thăm quan.

Thông báo 05/07/2025
Chi tiết 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh

Chi tiết 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh

Kể từ ngày 12/6/2025, cả nước có 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh, gồm 28 tỉnh và 6 thành phố. Trong đó có 19 tỉnh và 4 thành phố hình thành sau sắp xếp và 11 tỉnh, thành phố không thực hiện sắp xếp.

Bộ Xây dựng yêu cầu chủ động ứng phó mưa lớn tại Bắc Bộ

Bộ Xây dựng yêu cầu chủ động ứng phó mưa lớn tại Bắc Bộ

Trước dự báo về đợt mưa lớn diện rộng tại khu vực Bắc Bộ, Bộ Xây dựng đã ban hành công điện yêu cầu các đơn vị, địa phương liên quan triển khai khẩn cấp các phương án phòng, chống và khắc phục hậu quả thiên tai.

Công ty Nước sạch Hà Nội: Tập huấn Thông tư số 52/2024/TT-BYT về kiểm tra, giám sát chất lượng nước sạch

Công ty Nước sạch Hà Nội: Tập huấn Thông tư số 52/2024/TT-BYT về kiểm tra, giám sát chất lượng nước sạch

Sáng ngày 26/6/2025, Công ty Nước sạch Hà Nội kết hợp với Trung tâm Khoa học công nghệ y sinh và môi trường đã tổ chức khóa tập huấn về Thông tư số 52/2024/TT-BYT về quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và quy đinh kiểm tra, giám sát chất lượng nước sạch sử dụng cho mục đích sinh hoạt có hiệu lực từ 01/7/2025.

Doanh nghiệp 30/06/2025
Đại hội đại biểu Đảng bộ Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn lần thứ V, nhiệm kỳ 2025 - 2030

Đại hội đại biểu Đảng bộ Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn lần thứ V, nhiệm kỳ 2025 - 2030

Ngày 27/6/2025, Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn TNHH MTV (SAWACO) tổ chức Đại hội đại biểu Đảng bộ lần thứ V, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) Bùi Xuân Cường đến dự và phát biểu chỉ đạo Đại hội.

Doanh nghiệp 28/06/2025
Tạp chí Xây dựng tiếp tục là đơn vị bảo trợ truyền thông cho sự kiện Vietnam Water Week 2025

Tạp chí Xây dựng tiếp tục là đơn vị bảo trợ truyền thông cho sự kiện Vietnam Water Week 2025

Ngày 24/6/2025, Tạp chí Xây dựng, Bộ Xây dựng đã chính thức có công văn số 117/CV-TCXD xác nhận tiếp tục là đơn vị bảo trợ truyền thông cho Tuần lễ Nước Việt Nam 2025 (Vietnam Water Week 2025).

Thành phố chống chịu lũ lụt: Việt Nam góp tiếng nói tại Tuần lễ Nước Singapore 2025

Thành phố chống chịu lũ lụt: Việt Nam góp tiếng nói tại Tuần lễ Nước Singapore 2025

Với chủ đề “Thành phố chống chịu lũ lụt: Thích ứng với biến đổi khí hậu”, Tuần lễ Nước Singapore (SIWW) 2025 đã diễn ra từ ngày 23 đến 25/6/2025. Đại diện Hội Cấp Thoát nước Việt Nam, Phó Chủ tịch Hạ Thanh Hằng tham dự sự kiện.

Quốc tế 25/06/2025
Tổng Bí thư: Báo chí phải không ngừng tự đổi mới để phát triển tương xứng với tầm vóc thời đại

Tổng Bí thư: Báo chí phải không ngừng tự đổi mới để phát triển tương xứng với tầm vóc thời đại

Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, báo chí phải không ngừng tự đổi mới để phát triển tương xứng với tầm vóc thời đại, với sự phát triển của đất nước, thực sự trở thành nền báo chí chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại, phục vụ sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và nhân dân trên hành trình dựng xây và phát triển đất nước.

Văn hóa nước 22/06/2025
Top