Bể chứa nước KHÔNG phải là cái lu

Nhưng ý tưởng của Bộ trưởng Trần Hồng Hà là rất cần thiết và thực tế chứ không hề viển vông như nhiều người nghĩ.

Trận mưa lịch sử hôm 29/5 có cống to thế nào cũng không thể tránh được ngập. Không ít nơi ở Hà Nội thấp hơn đáy sông Hồng. Ngập lụt từng là nỗi ám ảnh hàng ngàn năm ở Hà Nội. Vì thế, "hộ đê" là ưu tiên hàng đầu ở bất kỳ triều vua nào. 

Hà Nội vẫn phải dùng bơm cưỡng chế nước ra sông Hồng ở trạm bơm Yên Sở; bơm nào giúp được khi mưa lịch sử như vậy!

Nhiều người tưởng, Việt Nam "ngon lành" về nguồn nước ngọt. Không có đâu! 

Nguyên Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nguyễn Xuân Cường thông tin trong phiên điều trần về "an ninh nguồn nước phục vụ sản xuất, sinh hoạt và quản lý an toàn hồ, đập" sáng ngày 17/8/2020 do Ủy ban Khoa học Công nghệ Môi trường của Quốc hội tổ chức: tổng lượng nước mặt trung bình của tất cả các con sông ở Việt Nam khoảng 840 tỷ m3, trong đó khoảng 520 tỷ m3 (tương ứng 63% tổng lượng nước mặt) sản sinh bên ngoài lãnh thổ, nguồn nước nội sinh trên lãnh thổ Việt Nam vào khoảng 320 tỷ m3 (chỉ chiếm 37%) tập trung tại một số lưu vực sông lớn thuộc các lưu vực sông Hồng-Thái Bình, Đồng Nai, Cả, Ba, Vũ Gia-Thu Bồn...

Sông Mekong có hơn 90% lượng nước đến từ các quốc gia trên thượng nguồn, sông Hồng 39%, sông Cả 18%, sông Mã 27%. 

Do thiếu nước ngọt, nạn xâm mặn ở ĐBSCL đã đến hồi cực kỳ báo động, di cư đã bắt đầu, nguy cơ đói nghèo ở vựa lúa của đất nước là nhãn tiền.

"Trên thượng nguồn sông Đà, sông Thao, sông Lô, nước ngoài đã xây dựng nhiều bậc thang hồ chứa thủy điện, hiện đã đưa vào vận hành khai thác nhiều công trình, tác động đến biến đổi dòng chảy về nước ta", ông Cường nói.

Ngoài vấn đề biến đổi dòng chảy về khối lượng, tại vị trí nhiều con sông đổ vào lãnh thổ Việt Nam, nước đã bắt đầu bị ô nhiễm. Số liệu đo đạc chất lượng nước tại các vị trí biên giới sông Nậm Na (cửa khẩu Ma Lù Thàng, tỉnh Lai Châu), sông Lô (cửa khẩu Thanh Thủy, tỉnh Hà Giang), một số chỉ tiêu chất lượng nước đã bắt đầu vượt ngưỡng cho phép...

Kinh nghiệm ở Australia cho thấy, họ tích trữ nước mưa ở các hồ to, nhỏ khác nhau khắp đất nước để phục vụ cho các nhà máy nước sạch khi các dòng sông của Australia không đảm bảo cung cấp đủ và việc tích trữ nước mưa trở thành chiến lược của họ. 

Các gia đình không được dùng nước máy tràn lan để tưới cây hay rửa xe mà phải có một bể tích trữ nước mưa phục vụ cho những việc như này. 

Các gia đình phải có bể chứa nước mưa trước khi được chính quyền cấp phép xây dựng nhà. 

Vào một số thời điểm, khi mức nước dự trữ ở các hồ đập xuống thấp, chính quyền khuyến cáo việc tưới cây như thế nào, theo giờ giấc và mức độ như nào để tiết kiệm nước. 

Ngoài ra, việc các gia đình mua các bể chứa nước mưa bằng vật liệu composite sẽ được chính quyền trợ giá. 

Quay trở lại miền Trung Việt Nam, nơi thường xuyên hạn hán và thiếu nước vào mùa hè nhưng vẫn gặp cảnh lũ lụt thường niên, việc tích trữ nước ở những khu vực miền núi cao phía thượng nguồn, tích trữ nước mưa vào mùa hạ sẽ giúp giải quyết vấn đề thiếu nước vào mùa khô cũng như giảm thiểu thiệt hại do mưa lũ. 

Đến lúc cần xem xét nghiêm túc để triển khai đề xuất của Bộ trưởng Trần Hồng Hà. 

Nhưng ai sẽ nghiêm túc "xem xét" đây, ai sẽ triển khai đây? 

Chả lẽ không phải là Bộ trưởng?