Nhiệt độ
Đồng bằng sông Cửu Long đứng trước thách thức hạn mặn
Mùa hạn năm 2024 được dự báo sẽ kéo dài khiến nước mặn có điều kiện xâm nhập sâu vào đất liền và gây nên rủi ro cạn kiệt nguồn nước tại ĐBSCL. Các giải pháp tình thế được nhiều địa phương triển khai nhưng chỉ có thể áp dụng trong thời gian ngắn.
Hạn hán gay gắt, nhiều con kênh, rạch tại ĐBSCL cạn trơ đáy
Nhà máy nước canh giờ lấy nước
Mới đầu mùa khô, nhiều tỉnh ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đã gặp phải tình trạng thiếu nước ngọt do hạn hán gay gắt, xâm nhập mặn lan rộng. Nhiều nơi như Bến Tre, Sóc Trăng do thiếu nước ngọt sử dụng, người dân phải "cắn răng" mua nước ngọt từ nơi khác chở đến với giá từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng/m3.
Dự báo của Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Bộ cho biết: Nắng hạn và xâm nhập mặn còn tiếp tục gay gắt đến giữa hoặc cuối tháng 4/2024 nếu không có mưa sớm. Những ngày gần đây báo chí liên tục đưa tin nước sông tại nhiều tỉnh ĐBSCL giáp biển như Bến Tre, Tiền Giang, Sóc Trăng, Cà Mau có nơi đã mặn hơn nước muối sinh lý!
Lãnh đạo nhiều công ty cấp nước cho hay: Nhà máy nước chỉ được trang bị công nghệ lắng, lọc, xử lý nước nhiễm tạp chất. Hiện tại chưa có nhà máy nước nào trang bị công nghệ xử lý nước nhiễm mặn. Khi độ mặn các cửa lấy nước đến mức giới hạn (4 phần ngàn) các nhà máy phải tạm dừng hoạt động.
Ông Đặng Văn Ngọ - Tổng Giám đốc Công ty CP Cấp nước Sóc Trăng - cho biết, "Năm nay khô hạn, xâm nhập mặn đến sớm hơn mọi năm đã ảnh hưởng rất nhiều đến việc cung cấp nước sạch thời gian qua. Xâm nhập mặn đang diễn biến rất phức tạp. Tại các cửa lấy nước của nhà máy nước, độ mặn đã vượt mức cho phép. Để có nước cung cấp cho người dân, doanh nghiệp, nhà máy phải liên tục quan trắc kết hợp dự báo thời tiết, chờ khi nước thủy triều trên sông lên cao, nước mặn bị đẩy đi xa thì nhà máy ra sức tích nước. Nhưng đây chỉ là giải pháp tạm thời."
Còn tại tỉnh Bến Tre, các con đập, ao hồ lớn đã được tích nước từ trước dự trữ cho các nhà máy sử dụng khi xảy ra xâm nhập mặn. Bên cạnh đó UBND tỉnh đã chỉ đạo Công ty CP Cấp Thoát nước Bến Tre chuẩn bị sà lan chở nước từ nơi khác đến cung cấp cho nhà máy nhằm duy trì hoạt động cấp nước phục vụ nhân dân.
Lãnh đạo các tỉnh thành khu vực ĐBSCL đều có chung mong muốn: Chính phủ sớm đầu tư công trình cấp nước quốc gia, giúp người dân ĐBSCL sống chung an toàn với biến đổi khí hậu và nước mặn xâm nhập diễn ra hàng năm.
Nông nghiệp vét từng con mương lấy nước
Đó là thực tế đang diễn ra tại các tỉnh ĐBSCL, nặng nhất là: Bến Tre, Long An, Tiền Giang… nổi tiếng với vườn trái cây đặc sản giá trị kinh tế cao: sầu riêng, dừa, bưởi, xoài cát.
Trước diễn biến độ mặn ngày càng lên cao, theo các con sông nước mặn xâm nhập sâu vào đồng ruộng. Nhiều cống ngăn mặn, công trình thủy lợi trữ ngọt – ngăn mặn tại các cửa sông lớn đã được đóng kín nhằm bảo vệ hàng chục ngàn hecta cây ăn trái.
Chỉ riêng huyện Cai Lậy tỉnh Tiền Giang đã có 20.000 ha sầu riêng, loại cây ăn trái xuất khẩu có giá trị kinh tế cao. Tỉnh Long An, Tiền Giang có hàng trăm ngàn hecta đất nông nghiệp với trên 1,1 triệu nông dân đang trực tiếp canh tác.
Chủ tịch UBND huyện Cai Lậy Trần Quốc Bình cho biết, địa phương có vùng chuyên canh cây ăn quả đặc sản, chủ yếu là sầu riêng xuất khẩu có giá trị kinh tế cao. Để bảo đảm cho vườn cây từ đầu mùa hạn huyện đã chỉ đạo các xã tập trung kinh phí khơi thông dòng chảy, nạo vét kênh mương, dự trữ nước tưới chống hạn, bảo vệ vườn cây cho nông dân.
Ở cấp xã, ông Nguyễn Văn Thật, Phó Chủ tịch xã Tam Bình, huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang cho hay: Thực hiện kế hoạch chống hạn của tỉnh, của huyện, địa phương đã đầu tư hàng chục tỷ đồng nạo vét nhiều tuyến kênh rạch chiều dài hàng chục km để nông dân lấy nước tưới cây chống hạn.
Sầu riêng và các loại cây ăn trái nói chung đều rất mẫn cảm với thời tiết và nguồn nước nhiễm mặn. Riêng cây sầu riêng bộ rễ chạm vào nước mặn là cây trụi lá, chết đứng. Mùa hạn sầu riêng ra hoa, thời tiết xuất hiện sương muối là hoa rung hết, nông dân thất mùa.
Chúng tôi đã đặt câu hỏi với lãnh đạo các hợp tác xã, nhà nông cao tuổi: "Rủi ro cao vậy sao nhà nông vẫn chọn cây ăn trái kinh tế cao như sầu riêng để trồng khi mà hạn mặn đang diễn ra gay gắt hàng năm"?
Và thật bất ngờ khi những người được hỏi đều có câu trả lời tương tự: "Không trồng cây đó thì trồng cây gì khi mà các loại nông sản khác đều khó bán, giá thấp, đầu ra khó khăn".
Thời tiết cực đoan, xâm nhập mặn sẽ tiếp tục gay gắt và thường xuyên, nhưng để nhà nông đánh cược với thời tiết, thiếu nước tưới là bài toán mang tầm quốc gia, cần được giải quyết càng sớm càng tốt.
Duy Chí
Lịch sử Hội Cấp thoát nước Việt Nam
Đọc thêm
Lắp đặt hệ thống cấp nước cho người dân Làng Nủ
Với mong muốn giúp đỡ thiết thực về tinh thần, vật chất, làm vơi bớt những mất mát đau thương mà bà con thôn Làng Nủ đã phải hứng chịu trong thời gian qua, Hội Cấp Thoát nước (CTN) Việt Nam và Chi hội CTN miền Bắc đã lắp đặt hệ thống cấp nước cho bà con vùng lũ thôn Làng Nủ.
Thành phố Hà Nội vận hành thử Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá
Hà Nội vừa bắt đầu vận hành thử nghiệm dự án Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá, với công suất 100.000 m3/ngày đêm, nâng tỉ lệ xử lý nước thải của Thủ đô lên 40%.
Trạm Cấp nước sạch đảo Bạch Long Vĩ "vượt nắng thắng mưa" mang nguồn nước ngọt ra hải đảo
Bạch Long Vĩ vốn được biết đến là đảo "Vô thủy", do đó người dân trên huyện đảo luôn phải đối mặt với tình trạng khan hiếm nước ngọt. Thấu hiểu điều này, Công ty CP Cấp nước Hải Phòng đã nỗ lực vượt qua nhiều thử thách, thi công xây dựng trạm cấp nước sạch cho người dân sử dụng.
Vận hành công trình bền vững thích ứng với biến đổi khí hậu
Biến đổi khí hậu (BĐKH) gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn nước và chất lượng nước. Do đó, Tuần lễ ngành nước Việt Nam 2024 tập trung bàn luận giải pháp vận hành an toàn công trình cấp thoát nước thích ứng với BĐKH vào sáng 7/11/2024.
Hơn 1.000 đại biểu tham dự Lễ khai mạc sự kiện Vietnam Water Week 2024
Sáng 6/11, Tuần lễ ngành Nước Việt Nam - Vietnam Water Week 2024 đã chính thức khai mạc trong thể tại Cung Triển lãm Kiến trúc Quy hoạch Xây dựng Quốc gia. Sự kiện do Hội Cấp Thoát nước Việt Nam (VWSA) chủ trì tổ chức thu hút sự tham gia của hơn 1.000 đại biểu trong nước và quốc tế.
Loại bỏ “hóa chất vĩnh viễn” khỏi nước bằng phương pháp điện phân mới
Bằng cách sử dụng các chất xúc tác nano chế tạo bằng laser bám trên giấy than ưa nước, nhóm nghiên cứu Đại học Rochester đã tạo ra phương pháp tiết kiệm chi phí để khắc phục hiệu quả tình trạng ô nhiễm PFOS.
Đoàn công tác VWSA tham dự Hội nghị và Triển lãm quốc tế PWWA lần thứ 30 (Philwater2024)
Đoàn công tác của Hội Cấp Thoát nước Việt Nam (VWSA) do Phó Viện trưởng Viện CTN&MT Hạ Thúy Hạnh làm trưởng đoàn đã tham dự Hội nghị và Triển lãm quốc tế PWWA lần thứ 30 (Philwater2024) từ ngày 23 đến 25/10 tại Boracay (Philippines).
Gợi ý cách xử lý môi trường nước nuôi thủy sản sau thiên tai
Ngành nuôi trồng thủy sản miền Bắc đang đối mặt với nhiều thách thức sau bão YAGI. Khi bão rút đi, môi trường nuôi thủy sản bị xáo trộn, ảnh hưởng đến dinh dưỡng và phát triển của tôm cá. Với các biện pháp kỹ thuật xử lý môi trường nước được gợi ý sau đây, người dân có thể sớm phục hồi sản xuất.
Tiếp cận phương pháp đổi mới trong đánh giá và quản lý nguồn nước ngầm tại Việt Nam
Nhằm nâng cao độ chính xác và hợp lý trong tính toán, đánh giá; tối ưu cơ chế vận hành, khai thác nước ngầm; đồng thời thiết lập hiệu quả các chính sách quản lý có liên quan để đảm bảo sử dụng nước ngầm bền vững tác giả đưa ra một đề xuất cụ thể.