Liên hệ quảng cáo: +84 (0) 377 089 696 (Ms. Chung Anh)
Email: quangcao@tapchinuoc.vn

‘Biến thứ vô hình thành hữu hình’

05/01/2023 10:09

Năm 2022, nước ngầm được UN Water chọn làm chủ đề trọng tâm của Ngày Nước Quốc tế nhằm nâng cao nhận thức của thế giới về tầm quan trọng và các mối đe dọa đối với nguồn tài nguyên này.

‘Biến thứ vô hình thành hữu hình’ - Ảnh 1.

Tháng 3 hằng năm là thời điểm UN Water, cơ quan Liên Hợp Quốc về Nước, thường đưa ra một chủ đề mới xoay quanh nguồn tài nguyên quan trọng này. Chủ đề “Nước ngầm: Biến thứ vô hình thành hữu hình” năm 2022 gửi gắm thông điệp về mức độ suy giảm, sự khai thác quá mức những mạch nước ngầm chứa đựng 99% lượng nước ngọt trên thế giới.

Báo cáo Phát triển Tài nguyên Nước năm 2022 (UNESCO, UN Water) nhận định hiện tượng ô nhiễm và lạm dụng nguồn nước là mối đe dọa lớn đối với những đô thị khai thác nước uống và nước sinh hoạt từ nguồn nước ngầm. Báo cáo cho biết, khoảng 50% dân số đô thị dựa vào tài nguyên này. Trong tương lai, con số này sẽ còn tăng do xu hướng quản trị nguồn nước dựa vào nước ngầm của nhiều thành phố trên thế giới.

Giá trị thật của nguồn tài nguyên này không chỉ nằm ở khối lượng nước được khai thác mỗi ngày, mỗi tuần. Nước ngầm còn mang lại nhiều giá trị kinh tế và sức khỏe do khả năng cung cấp nước linh hoạt. Nguồn nước ngầm sẵn có giúp ta chống hạn hán, giúp trả lại thời gian nghỉ ngơi, học hành cho phụ nữ và trẻ em gái ở những nơi mà họ phải mất nhiều thời gian trong ngày chỉ để đi lấy nước.

Chất lượng nước từ các mạch ngầm cũng thường khá tốt, cần qua rất ít xử lý trước khi có thể đưa vào sử dụng. Đây là một lợi thế so với những nguồn nước mặt chịu ảnh hưởng trực tiếp từ các hoạt động sản xuất và sinh hoạt của con người. Đồng thời, giá thành thấp và ổn định của nước ngầm góp phần giảm thiểu áp lực kinh tế lên những hộ dân đô thị nghèo.

Tuy nhiên, tốc độ phát triển đô thị toàn cầu đang tạo ra một nhu cầu dùng nước lớn chưa từng có, dẫn đến những thử thách mới đối với quản lý đô thị và quản lý nước ngầm.

Quản lý cấp nước ngầm

Tại nhiều đô thị sầm uất, việc dựa vào nguồn nước ngầm sẵn có hiện nay không phải là một giải pháp cấp nước bền vững. Dân số đô thị tăng trưởng khiến nhiều thành phố phải kết hợp sử dụng nguồn nước tại chỗ và khai thác, vận chuyển nước từ một số nơi lân cận. Điều này có thể gây thiếu nước đối với những nơi ven đô thị, theo báo cáo về nước ngầm của UNESCO. 

Như vậy, việc quản lý nước ngầm hiệu quả cần tới sự kết nối, hợp tác linh hoạt giữa nhiều địa bàn để cả khu vực có thể tiếp cận nước sạch một cách công bằng.

‘Biến thứ vô hình thành hữu hình’ - Ảnh 2.

Việc khai thác nước ngầm ở thành phố còn đi kèm nhiều hệ lụy đặc trưng. Chất lượng vệ sinh môi trường kém, điển hình là những điểm tụ tập rác thải và chất thải trái phép, có ảnh hưởng nghiêm trọng tới mạch nước ngầm, làm ô nhiễm, suy giảm chất lượng nước. Không chỉ vậy, việc khai thác quá mức còn dẫn tới sạt lở đất, đe dọa cảnh quan, cơ sở hạ tầng và tính mạng con người. 

Quản lý nước thải, bảo vệ nước ngầm

Quá trình đô thị hóa trực tiếp ảnh hưởng tới chu kỳ tuần hoàn của nước ngầm, với một số lợi ích và vô số mối đe dọa. Trong đó, cơ sở hạ tầng vệ sinh môi trường và thoát nước thải có ảnh hưởng lớn tới tốc độ phục hồi và chất lượng nước ngầm.

Mức độ bền vững và dễ bị tổn thương của mạch nước ngầm đối với chất thải là hai yếu tố quan trọng trong việc lên kế hoạch thoát nước và vệ sinh môi trường đô thị. Ở những nơi mạch nước ngầm kết nối trực tiếp với mặt đất, chính quyền các thành phố cần kết hợp cơ chế xả nước mưa trên mái và xây dựng lòng đường, vỉa hè với khu vực thẩm thấu nước mưa để tăng hiệu quả phục hồi nước cho mạch ngầm.

Đồng thời, cần quản lý chặt chẽ nước thải sinh hoạt, không để hóa chất và chất bẩn con người làm ô nhiễm mạch nước ngầm. Tại nhiều thành phố đang phát triển và những khu ổ chuột của các khu đô thị lớn, người ta thường xử lý phân bằng bể tự hoại, hố xí, hoặc hố vệ sinh dưới đất. Thực tế này gây ô nhiễm do các loại hóa chất hỗn tạp từ phân con người và dư phẩm thuốc men. Đặc biệt, ô nhiễm chất ni-tơ sẽ khiến tảo và thực vật có cơ hội sinh trưởng trong nguồn nước.

Những ảnh hưởng của việc vệ sinh môi trường không tốt hoặc chưa đúng cách lên nguồn nước ngầm khá đa dạng, phần lớn phụ thuộc vào mức độ dễ bị tổn thương của mạch nước và loại bùn thải, chất thải được thải ra. Những vấn đề nghiêm trọng liên quan tới ô nhiễm nguồn nước thường xảy ra tại các khu vực đô thị với hệ thống thoát nước còn yếu kém, không có độ phủ cao nên người dân phải dùng bể tự hoại để xử lý phân. Tại những khu vực như vậy, phụ nữ và trẻ em gái thường là đối tượng bị đe dọa nhiều nhất về mặt sức khỏe do vi khuẩn và chất độc vì họ thường tiếp xúc nhiều với nước thải.

‘Biến thứ vô hình thành hữu hình’ - Ảnh 3.

Tuy nhiên, việc thay cũ đổi mới, lắp đặt hệ thống thoát nước thải tại các khu vực đô thị đang phát triển, có mật độ dân số cao thường rất tốn kém, không dễ thực hiện. Vì vậy, các giải pháp vệ sinh tại chỗ có hệ thống đã dần trở thành phương án xử lý chất thải con người được tối ưu hóa và áp dụng rộng rãi.

Nhiều vấn đề của ngành nước vốn vô hình, ẩn hiện xen kẽ trong những vấn đề kinh tế - xã hội của một quốc gia, khu vực. Chủ đề về nước ngầm của Ngày Nước Thế giới năm nay đã lôi cuốn sự chú ý của nhiều người tới một nguồn tài nguyên đang bị đe dọa, để sự tồn tại, cũng như những lợi ích vô hình của nó, được thế giới hiểu rõ hơn, trân trọng hơn.

Tác giả:
Ngọc Lan
Ý kiến của bạn
Bình luận
Xem thêm bình luận

Đọc thêm

Thành phố chống chịu lũ lụt: Việt Nam góp tiếng nói tại Tuần lễ Nước Singapore 2025

Thành phố chống chịu lũ lụt: Việt Nam góp tiếng nói tại Tuần lễ Nước Singapore 2025

Với chủ đề “Thành phố chống chịu lũ lụt: Thích ứng với biến đổi khí hậu”, Tuần lễ Nước Singapore (SIWW) 2025 đã diễn ra từ ngày 23 đến 25/6/2025. Đại diện Hội Cấp Thoát nước Việt Nam, Phó Chủ tịch Hạ Thanh Hằng tham dự sự kiện.

Quốc tế 25/06/2025
Đổi mới quản trị ngành Nước với nền tảng dữ liệu IBNET

Đổi mới quản trị ngành Nước với nền tảng dữ liệu IBNET

Ngày 11/6/2025, Ngân hàng Thế giới (WB) phối hợp cùng Hội Cấp Thoát nước Việt Nam (VWSA) tổ chức Hội thảo giới thiệu Mạng lưới NewIBNET tới các doanh nghiệp ngành Nước của Việt Nam, khởi động chương trình thí điểm chia sẻ dữ liệu hiệu suất ngành Nước đầu tiên tại Việt Nam.

Diễn đàn và Triển lãm ngành Cấp Thoát nước Indonesia 2025: Hướng tới tương lai bền vững

Diễn đàn và Triển lãm ngành Cấp Thoát nước Indonesia 2025: Hướng tới tương lai bền vững

Với hai trụ cột "đổi mới" và "sáng tạo", Diễn đàn và Triển lãm ngành Cấp Thoát nước Indonesia 2025 là sự kiện trọng tâm của ngành nước Indonesia trong bối cảnh đô thị hóa. Bà Hạ Thúy Hạnh, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Cấp Thoát nước và Môi trường - đại diện Hội Cấp Thoát nước Việt Nam (VWSA) tham dự sự kiện.

Quốc tế 12/06/2025
Đoàn công tác VWSA tham dự Triển lãm Công nghệ xử lý nước thải tại Trung Quốc

Đoàn công tác VWSA tham dự Triển lãm Công nghệ xử lý nước thải tại Trung Quốc

Từ ngày 4/6 đến 6/6/2025, tại Trung tâm Triển lãm và Hội nghị Quốc gia (NECC), Thượng Hải (Trung Quốc) đã diễn ra sự kiện Triển lãm Công nghệ xử lý nước thải (WieTec 2025). Hội Cấp Thoát nước Việt Nam (VWSA) dẫn đầu đoàn doanh nghiệp ngành Nước của Việt Nam tham dự sự kiện.

Quốc tế 11/06/2025
SAWACO và K-Water ký kết biên bản ghi nhớ

SAWACO và K-Water ký kết biên bản ghi nhớ

Ngày 30/5/2025, Biên bản ghi nhớ hợp tác giữa Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn (SAWACO), các đơn vị thành viên gồm: Công ty CP Đầu tư Kinh doanh Nước sạch Sài Gòn, Công ty CP Đầu tư Nước Tân Hiệp, Công ty CP Cấp nước Kênh Đông và Tổng Công ty Tài nguyên Nước Hàn Quốc (K-Water) đã được ký kết.

Doanh nghiệp 04/06/2025
Việt Nam - Nhật Bản hướng đến ký kết MOU cho sự phát triển ngành Nước

Việt Nam - Nhật Bản hướng đến ký kết MOU cho sự phát triển ngành Nước

Sáng 22/5/2025, lãnh đạo Hội Cấp Thoát nước Việt Nam (VWSA) đã có buổi tiếp đón và làm việc với đại diện Cục Cấp Thoát nước thành phố Kitakyushu (KWS) và Hiệp hội Kinh doanh nước Hải ngoại của thành phố Kitakyushu (KOWBA) về việc ký kết MOU giữa hai bên.

Quốc tế 23/05/2025
Hungary sẽ đóng góp tham luận tại sự kiện Tuần lễ ngành Nước Việt Nam - Vietnam Water Week 2025

Hungary sẽ đóng góp tham luận tại sự kiện Tuần lễ ngành Nước Việt Nam - Vietnam Water Week 2025

Tại buổi làm việc với Hội Cấp Thoát nước Việt Nam (VWSA) diễn ra vào sáng ngày 22/5/2025, đại diện Cơ quan Đối tác ngành Nước Hungary (HWP) đã xác nhận sẽ có phần tham luận tại buổi hội thảo khoa học diễn ra trong khuôn khổ sự kiện Vietnam Water Week 2025.

Quốc tế 23/05/2025
Trao đổi kinh nghiệm ngành Nước giữa VWSA với tổ chức Water:hub SEA

Trao đổi kinh nghiệm ngành Nước giữa VWSA với tổ chức Water:hub SEA

Sáng ngày 22/5, tại văn phòng Hội Cấp Thoát nước Việt Nam (VWSA), lãnh đạo Hội đã có buổi tiếp đón và làm việc với các thành viên của tổ chức Các công ty ngành Nước quốc tế và Việt Nam (Water:hub SEA).

Doanh nghiệp 22/05/2025
Ozwater’25: Cơ hội kết nối và hợp tác quốc tế trong ngành Nước

Ozwater’25: Cơ hội kết nối và hợp tác quốc tế trong ngành Nước

Từ ngày 20 đến 22/5/2025, tại Trung tâm Hội nghị Adelaide, Hội thảo và Triển lãm ngành nước Australia (Ozwater'25) đã chính thức diễn ra thu hút các nhà lãnh đạo, chuyên gia và doanh nghiệp từ khắp nơi trên thế giới. Hội Cấp Thoát nước Việt Nam (VWSA) dẫn đầu đoàn Doanh nghiệp ngành Nước của Việt Nam tham dự Ozwater'25.

Quốc tế 21/05/2025
Top