Ngành vận tải biển nỗ lực giảm phát thải

Đến năm 2050, lượng khí thải này được dự báo sẽ tăng 90-130% so với năm 2008, đe dọa các mục tiêu của Thỏa thuận Paris hạn chế sự nóng lên toàn cầu.

Theo thống kê của Tổ chức Hàng hải quốc tế (IMO), hơn 90% hàng hóa giao dịch trên thế giới được vận chuyển bằng đường biển.

Năm 2018, IMO đã nhất trí đưa ra cam kết giảm mức độ phát thải carbon trên mỗi chuyến tàu vận tải xuống ít nhất 40% vào năm 2030, nỗ lực hướng tới giảm 70% vào năm 2050 và tổng lượng phát thải carbon hằng năm từ ngành vận tải biển quốc tế giảm ít nhất 50% vào năm 2050, so mức năm 2008.

Nhằm thực hiện những mục tiêu đã đề ra, IMO sẽ áp dụng chỉ số hiệu quả năng lượng tiêu thụ (EEXI), đồng thời thiết lập chỉ số và xếp hạng mức độ phát thải hằng năm (CII). Các tàu được đánh giá về hiệu suất năng lượng theo thang điểm, trong đó tàu chạy bằng nhiên liệu có thành phần carbon thấp sẽ được đánh giá cao hơn tàu tiêu thụ nhiều nhiên liệu hóa thạch.

Các nhiên liệu tiềm năng cho tương lai ngành vận tải biển bao gồm: amoniac, nhiên liệu sinh học, điện, pin năng lượng, hydro, methanol, gió. Tuy nhiên, đối với từng lựa chọn nhiên liệu khác nhau, IMO vẫn cần xem xét các vấn đề như an toàn, quy định, giá cả, mức đáp ứng của cơ sở hạ tầng, lượng khí thải trong vòng đời, các ràng buộc của chuỗi cung ứng, các rào cản đối với việc áp dụng...

Năm 2021, Ủy ban châu Âu (EC) đã thông qua loạt đề xuất về lập pháp để thực hiện Thỏa thuận Xanh châu Âu, đề ra mục tiêu giảm ít nhất 55% lượng khí thải ròng vào năm 2030, so mức năm 1990, qua đó hướng tới trở thành lục địa trung hòa carbon đầu tiên trên thế giới vào năm 2050.

Một số đề xuất của EU để giải quyết tác động khí hậu của ngành vận tải biển, bao gồm: mở rộng Hệ thống mua bán quyền phát thải của EU (ETS); thúc đẩy nhu cầu đối với nhiên liệu tái tạo và carbon thấp trên biển; thúc đẩy cơ sở hạ tầng nhiên liệu thay thế; đẩy nhanh cung cấp năng lượng tái tạo ở EU; sửa đổi cách đánh thuế năng lượng hiện có…

Những cam kết trên đã đặt ra một khuôn khổ pháp lý ràng buộc, áp dụng cho đội tàu vận tải biển thế giới. Biện pháp này được kỳ vọng sẽ giải quyết vấn đề phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính do IMO dẫn đầu một cách hiệu quả nhất.